Poniższe zadanie szachowe, nazywane „pozycją Saavedry” pokazuje, że oprócz wartości punktowej poszczególnych bierek liczą się też ich możliwości w danej pozycji. Warto prześledzić, w jaki sposób pionek może okazać się… silniejszy od wieży!
Pierwsze posunięcie białych jest tutaj oczywiste.
- c7
Warto podkreślić, że pionek, któremu przypisuje się wartość 1 punktu, staje się zazwyczaj coraz silniejszy, przesuwając się coraz bliżej pola przemiany. Będąc na przedostatniej linii, pionek może stać się cenniejszy od lekkiej figury, a nawet od wieży, co ten przykład dobrze obrazuje. W jaki sposób wieża z d5 może teraz nie dopuścić do promocji pionka? Tylko w jeden sposób:
- … Wd6+
Zauważmy, że wieża nie miała możliwości zagrania na pole c5 lub d8, tak więc szach to jedyny sensowny ruch.
2. Kb5!
Bardzo ważne jest, w jaki sposób król będzie unikał szachów ze strony wieży. Nie można było zagrać na przykład 2. Kb7? co prowadzi do remisu po 2. … Wd7, z kolei po 2. Kc5? nastąpiłoby 2. … Wd1! z dalszym szachem na linii c.
2. … Wd5+
Wieża musi kontynuować szachowanie, gdyż nie ma innego sposobu na zatrzymanie pionka.
3. Kb4 Wd4+ 4. Kb3 Wd3+ 5. Kc2
Wydaje się, że w tym momencie wszystko jest już jasne, gdyż wieża nie może dalej szachować, a pionek jest nie do zatrzymania. Czarne mają jednak w zanadrzu jeszcze jedną sztuczkę:
5. … Wd4!
Warto do samego końca próbować swoich szans – ruch ten zastawia sprytną pułapkę.
6. c8W!
Niecodzienna sytuacja – w tym przypadku końcówka wieża kontra wieża, która niemal zawsze oznacza remis, tutaj kończy się wygraną białych. Zauważmy, że dużym błędem byłoby 6. c8H?, po którym czarne odpowiedziałyby 6. … Wc4+! – po wzięciu wieży byłby pat. Po dorobieniu wieży motywu patowego po 6. … Wc4+ już nie ma, tak więc trzeba obronić się przed matem.
6. … Wa4 7. Kb3
Białe wygrywają – w następnym ruchu dadzą mata na polu c1 lub zdobędą wieżę.