Od 26 do 30 kwietnia w Warszawie odbywał się turniej Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 – pierwszy z turniejów w tegorocznym cyklu Grand Chess Tour. Do stolicy Polski ponownie przyjechało 10 silnych arcymistrzów, by zmierzyć się w zawodach rozgrywanych tempem szybkim i błyskawicznym – o ubiegłorocznym turnieju Superbet Rapid & Blitz rozgrywanym w Warszawie można przeczytać w jednym z moich wcześniejszych wpisów.
Jaki był format zawodów?
Turniej składał się z dwóch części – pierwsza z nich rozgrywana była systemem kołowym tempem 25 minut i 10 sekund za każde posunięcie z punktacją 2 punktów za wygraną, 1 za remis i 0 za przegraną. Drugą część natomiast rozegrano systemem dwukołowym tempem 5 minut i 3 sekund za każde posunięcie z punktacją standardową – 1 punktu za wygraną, 0,5 za remis i 0 za przegraną.
Kto brał udział w turnieju? Kto okazał się najlepszy?
W zawodach rozgrywanych w Warszawie wziął udział między innymi najlepszy polski szachista, Jan-Krzysztof Duda. Zagrali również Alireza Firouzja czy Praggnanandhaa Rameshbabu – zawodnicy ze ścisłej światowej czołówki, a także Veselin Topalov – były mistrz świata FIDE z lat 2005-2006.
W turnieju zwyciężył Vladimir Fedoseev, który zdobył 26,5 punktu z 36 możliwych. Drugi Maxime Vachier-Lagrave stracił do niego aż 5 punktów. Na trzecim miejscu uplasował się Praggnanandhaa Rameshbabu z wynikiem 20,5 punktu.
Jan-Krzysztof Duda zdobył 17 punktów, co dało mu ostatecznie 7. pozycję.
Ciekawe sytuacje z partii
Vladimir Fedoseev – Alireza Firouzja, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 1 – szachy szybkie)

Ostatnie posunięcie czarnych 18. … c4? okazało się błędem taktycznym, który został świetnie wykorzystany przez białe. Nastąpiło 19. S:c4 Gc6 (po zbiciu skoczka białe zdobyłyby gońca z b7) 20. Se3 Ga4 (prawdopodobnie na to liczył Firouzja) 21. Hd3! i okazało się, że czarne nie zdobywają jakości z uwagi na atak na niebronionego hetmana na polu a6. Po dalszym 21. … Gb5 22. Hd2 partia toczyła się dalej i mimo pionka więcej po stronie białych, ostatecznie pojedynek zakończył się remisem.
Alireza Firouzja – Bogdan-Daniel Deac, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 2 – szachy szybkie)

Ze strategicznego punktu widzenia czarne stoją bardzo dobrze – przykładowo ich goniec na e3 jest znakomitą figurą, z kolei goniec białych na h5 nie stoi najlepiej. Deac zagrał w tym momencie 30. … f5? i osłabił przekątną, na której znajduje się jego król. Białe wykorzystały to grając 31. Wh:e3! d:e3 32. W:e3 i okazało się, że skoczek na polu e5 jest nie do obrony – po 32. … Kf6 nastąpiłoby 33. Sd5+. Czarne zagrały zatem 32. … Kh6, ale po 33. W:e5 Firouzja uzyskał przewagę i doprowadził partię do wygranej.
Alireza Firouzja – Praggnanandhaa Rameshbabu, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 4 – szachy szybkie)

W tej dość wyrównanej pozycji nastąpiło 55. … Wd4? co aktywizuje wieżę, natomiast osłabia obronę króla czarnych po ósmej linii. Po 56. Wb7 Hf1+ 57. Kh2 Hc4 58. Hf6 Praggnanandhaa poddał partię, gdyż nie ma dobrej obrony przed 59. Wb8+ – czarna wieża nie może wrócić na d8, z kolei po 59. … Hc8 nastąpiłoby 60. H:f7+.
Veselin Topalov – Aravindh Chithambaram, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 4 – szachy szybkie)

Skoczek na a5 jest pod biciem i wydawałoby się, że należy odejść nim na przykład na pole c4. Aravindh zagrał jednak niespodziewane 39. … Kf4! i po dalszym 40. b:a5 (mimo wszystko należało szukać swoich szans po 40. Sd2 e4 41. Kf1) e4 41. Sd2 e3 42. Sf3 e2 partia zakończyła się zwycięstwem czarnych. Mimo przewagi skoczka, białe nie są w stanie włączyć swojego króla do gry, z kolei skoczek musi pilnować czarnego pionka na e2, tak więc czarne mogą przykładowo zbić pozostałe pionki białych swoim królem, a następnie dojść jednym ze swoich pionków do pola przemiany.
Bogdan-Daniel Deac – Praggnanandhaa Rameshbabu, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 1 – szachy błyskawiczne)

Mimo pionka mniej, czarne miały tutaj spore szanse na remis z uwagi na aktywność ich figur. Praggnanandhaa zbił jednak pionka w złym momencie: 36. … W:e2? i białe zdobyły materiał, wykorzystując atak z odsłony: 37. Sf5+! g:f5 38. W:e2 G:c4 39. We5, a następnie tę przewagę zrealizowały.
Aravindh Chithambaram – Jan-Krzysztof Duda, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 4 – szachy błyskawiczne)

Pozycja na diagramie znajduje się w dynamicznej równowadze. Niestety, Jan-Krzysztof Duda zagrał 30. … S:a4?! i po 31. Hg4 okazało się, że białe chcą zbić skoczka na a4, a także zagrać He4+ z potrójnym atakiem na króla i obie wieże. Polak zdecydował się na oddanie jakości – 31. … W:e3, ale ostatecznie jego przeciwnik wykorzystał przewagę i wygrał partię. Oprócz 31. … W:e3, można było jeszcze bronić się ruchem 31. … e4, choć mimo wszystko inicjatywę w partii przejęłyby białe.
Maxime Vachier-Lagrave – Aravindh Chithambaram, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 9 – szachy błyskawiczne)

Zawodnicy mieli w tym momencie kilka sekund na zegarze i grający czarnymi Aravindh zagrał 44. … Hb2+, po czym pozycja jest obiektywnie wygrana dla czarnych, ale ostatecznie pojedynek zakończył się remisem. Można było jednak dać mata w dwóch posunięciach za pomocą 44. … W:b3+! 45. K:b3 Hb2X.
Jan-Krzysztof Duda – Aravindh Chithambaram, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 13 – szachy błyskawiczne)

Jan-Krzysztof Duda zagrał tutaj 26. a4, dzięki czemu za moment zdobył gońca na b2 i wygrał partię. Można było jednak szybciej rozstrzygnąć pojedynek za pomocą forsownego mata: 26. Se7+ Kh8 27. H:h7+! K:h7 28. Wh4+ Hh5 29. W:h5X.
Jan-Krzysztof Duda – Praggnanandhaa Rameshbabu, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 15 – szachy błyskawiczne)

Dobrym sposobem gry w szachach jest bardzo często poprawa najgorzej ustawionej figury. Czarne wykorzystały tę zasadę i zagrały 40. … f6!, włączając do gry wieżę z pola b7, która chce przejść na pole h7. Po dalszym 41. W:d6 Wh7+ białe poddały partię z uwagi na mata w kilku kolejnych posunięciach.
David Gavrilescu – Jan-Krzysztof Duda, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 16 – szachy błyskawiczne)

Białe mogły w tym momencie wykonać dowolny ruch wieżą po ósmej linii, po czym przewaga pionka nie byłaby wystarczająca do wygranej dla czarnych. Pod presją czasu Gavrilescu zagrał jednak 105. W:e4+?, po czym powstała końcówka pionkowa jest przegrana z uwagi na tzw. manewr trójkąta – jeden z najważniejszych motywów w takich końcówkach. Jan-Krzysztof Duda wykorzystał szansę – po dalszym 105. … K:e4 106. Kf1 Kf5! (czarne chcą doprowadzić do takiej samej pozycji, jak po 106. Kf1, ale z posunięciem białych) 107. Kg1 Ke5 108. Kf1 Ke4 Gavrilescu poddał partię. Jeżeli białe zagrałyby 109. Kf2, to po 109. … Kf4 król czarnych dostałby się na g3, a w przypadku 109. Ke1 Ke3 110. Kf1 f2 111. Kg2 Ke2 pionek z linii f doszedłby do pola przemiany.
Levon Aronian – Jan-Krzysztof Duda, Superbet Rapid & Blitz Poland 2025 (runda 18 – szachy błyskawiczne)

W tym momencie wygrywającym ruchem dla białych było 37. Hg4! (lub 37. Hg3) w celu odciągnięcia czarnej wieży z ósmej linii. Po przykładowym 37. … W:g4 38. d8H+ Kh7 (38. … Wg8 39. H:f6+ Wg7 40. Wd8+ Kh7 41. Hf5+ Kh6 42. Wh8+ z matem) 39. Wd7+ Wg7 białe mogą wymienić wieże i hetman powinien okazać się lepszy od wieży i gońca. Aronian nie znalazł jednak prawidłowego rozwiązania i zagrał 37. Hh4?, a partia skończyła się remisem poprzez wieczny szach: 37. … Gh3+ 38. Kh1 Gg2+ 39. Kg1 Gh3+ 40. Kh1 Gg2+ 41. Kg1 z remisem.