Niespełna tydzień temu w Warszawie zakończył się turniej Superbet Rapid & Blitz Poland 2024. Zawody rozgrywane były najpierw tempem szachów szybkich (25’+10″) systemem kołowym, a następnie tempem szachów błyskawicznych (5’+2″) systemem dwukołowym. W szachach szybkich zawodnicy otrzymywali 2 punkty za zwycięstwo, a 1 za remis, natomiast w szachach błyskawicznych standardowo – 1 za zwycięstwo i 0,5 za remis.
Kto brał udział w turnieju? Kto okazał się najlepszy?
W zawodach brało udział 10 silnych arcymistrzów, a wśród nich byli m.in. TOP1 światowej listy rankingowej Magnus Carlsen, najlepszy polski szachista Jan-Krzysztof Duda, a także zwycięzca zakończonego niedawno turnieju kandydatów Gukesh Dommaraju.
Po rozegraniu 9 partii szachów szybkich oraz 18 partii szachów błyskawicznych, zwycięzcą okazał się faworyt zawodów, czyli Magnus Carlsen, który uzbierał 26 punktów. Zwycięstwo w turnieju nie przyszło jednak łatwo – przez długi czas liderem był Chińczyk Wei Yi, który ostatecznie zajął 2. lokatę ze stratą zaledwie 0,5 punktu do Carlsena. Na 3. stopniu podium uplasował się Jan-Krzysztof Duda – Polak zdobył 19,5 punktu.
Ciekawe sytuacje z partii – wybrane przykłady
W turnieju nie brakowało emocji, zwłaszcza z uwagi na obowiązujące w nim tempo gry. Można było zaobserwować wiele świetnych, błyskotliwych posunięć, jak również wiele przeoczeń i podstawek, które miały miejsce szczególnie w niedoczasach.
Nodirbek Abdusattorov – Anish Giri, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 1 – szachy szybkie)
Pionki f i g są sporym zagrożeniem, czarne tymczasem stworzyły groźbę zbicia na c2. Białe jednak zupełnie nie przejęły się planem przeciwnika i zagrały 46. f7! W:c2 47. g6 W:d2+ 48. Gg2 W:g2+ 49. W:g2 1-0. Mimo ogromnej przewagi materialnej czarnych, białe za chwilę zakończą partię matem.
Gukesh Dommaraju – Kirill Shevchenko, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 1 – szachy szybkie)
W tej sytuacji białe nieco przeważają, jednak pod presją czasu Gukesh zagrał 34. Hd3?? i po 34. … W:d3 35. We8+ Kg7 36. h6+ S:h6 poddał partię. Kluczowym obrońcą czarnego króla był skoczek na f5, który bronił przed matem na h6 i dzięki temu kombinacja z poświęceniem hetmana okazała się błędna.
Praggnanandhaa Rameshbabu – Nodirbek Abdusattorov, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 3 – szachy szybkie)
Białe posiadają pionka więcej w końcówce hetmańskiej, jednak tego typu końcówki często cechują się dużymi tendencjami remisowymi z uwagi na możliwości wiecznego szacha. W tej partii kluczową kwestią okazała się jednak nie przewaga pionka, ale aktywność figur. Nastąpiło 68. He5 (centralizacja hetmana) Hd3 69. Kf4 Hc4+ 70. Kg5 Hg4+ 71. Kf6 Hh4+ 72. Ke6 Hc4+ 73. K:f5 H:b4 74. Kg5 Hd2 75. He7+ Kg8 76. Kh6 1-0. Partia za moment skończyłaby się matem – uwidacznia się ogromna różnica w aktywności figur obu stron.
Magnus Carlsen – Nodirbek Abdusattorov, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 5 – szachy szybkie)
Kolejna końcówka hetmańska – białe posiadają tym razem 2 pionki więcej. Magnus Carlsen znany jest ze swojej świetnej techniki realizacji przewagi w końcówkach i ta partia jest tego znakomitym przykładem. Nastąpiło 62. Hd4 He2+ 63. Kg1 Hf3 64. He5 Kg8 65. h4 Kh7 66. Kh2 Hf2+ 67. Kh3 Hf3 68. Kh2 Hf2+ 69. Kh3 Hf3 70. Hd4 (oczywiście trzykrotnego powtórzenia pozycji nie ma – białe grają na wygraną) Hf1+ 71. Kh2 He2+ 72. Kg1 Hf3 73. Hd7+ Kh6 74. Hd2+ Kh7 75. Kh2 Hf1 76. Hd5 Kh6 77. He4 Kh7 78. He3 Kh7 79. g4 (częsta rzecz w tego typu końcówkach – białe przez kilkanaście posunięć spokojnie prowadziły grę i dopiero po długich przygotowaniach ruszyły pionkiem) Hd1 80. Kg3 Hd6+ 81. Hf4 Hd3+ 82. Hf3 Hd6+ 83. Kh3 Hd2 84. h5 g:h5 85. Hf7+ Kh8 86. H:h5+ Kg7 87. He5+ Kh7 88. Kg3 Kg8 89. Kf3 Kh7 90. Hd4 (warto zwrócić uwagę, jak znakomicie, centralnie ustawiony jest biały hetman – broni wszystkich pionków) Hb2 91. Kf4 Kg6 92. Hd6+ Kh7 93. Kg5 Hc1+ 94. Hf4 He1 95. Hc7+ Kg8 96. Hd8+ Kh7 97. Hd7+ Kg8 98. Kg6 He4+ 99. Hf5 Hc6+ 100. Kg5 Kg7 101. He5+ Kf7 102. Kf4 Hc4+ 103. Hd4 Hc7+ 104. Ke4 Kg6 105. Kd5 Kf7 106. He5 Hc4+ 107. Kd6 1-0
Końcowa pozycja zasługuje na diagram – niezależnie od tego, co zagrają czarne, nastąpi wymiana hetmanów, prowadząca do łatwo wygranej końcówki pionkowej. Przykładowo 107. … H:g4 108. He7+ Kg6 109. He6+ lub 107. … Hf1 108. Hf5+, bądź też 107. … Kf8 108. He7+ Kg8 109. He6+.
Praggnanandhaa Rameshbabu – Anish Giri, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 5 – szachy szybkie)
Partia ta jest świetnym przykładem, że pojedynki zawodników z czołówki światowej nie muszą być tzw. „arcymistrzowskimi remisami” po niezbyt interesującym przebiegu gry, lecz mogą obfitować w wiele nietypowych rozwiązań prowadzących do niestandardowych pozycji. Partia przebiegała w następujący sposób: 1. d4 Sf6 2. Gg5 d5 3. Sd2 c5 4. d:c5 e6 5. e4 G:c5 6. e5 Hb6 7. e:f6 G:f2+ 8. Ke2 e5 9. f:g7 Wg8 10. Sdf3 W:g7 11. Hd2 Sc6 12. a4 e4 (warto zaznaczyć, że do tego momentu białe grały niemal od ręki, co pokazuje, że cały wariant debiutowy prawdopodobnie był Hindusowi wcześniej znany) 13. Wa3 G:g1 14. S:g1 Sd4+ 15. Kd1 H:b2 16. Wg3 Ha1+ 17. Hc1 H:a4 (zastosowany wariant doprowadził do bardzo nietypowej sytuacji, w której biały król jest zderoszowany na polu d1, a wieża z pola a1 została przerzucona na pole g3; mimo wszystko białe z przewagą figury przeważają) 18. Hb2 Gd7 19. Gf6 W:g3 20. h:g3 Sf5 21. W:h7 1-0
Partia zakończyła się tutaj, gdyż nie ma dobrej obrony przed matem lub kolejnymi stratami materialnymi.
Nodirbek Abdusattorov – Jan-Krzysztof Duda, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 8 – szachy szybkie)
Na pierwszy rzut oka białe posiadają w tej pozycji szanse na wygraną, gdyż trudno odeprzeć groźbę Wh7 ze zdobyciem pionka h6. Czarne jednak od razu wyjaśniły sytuację ruchem 45. … Wg3+! i po 46. K:g3 partia zakończyła się patem.
Magnus Carlsen – Nodirbek Abdusattorov, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 3 – szachy błyskawiczne)
Dobry przykład na to, że każdy szachista czasem popełnia błędy i przytrafiają się one też najlepszym. Grający białymi Magnus Carlsen w wygranej pozycji zagrał 51. Hg6+?? i po 51. … Wg7 poddał partię z uwagi na stratę hetmana.
Vincent Keymer – Wei Yi, Superbet Rapid & Blitz Poland 2024 (runda 11 – szachy błyskawiczne)
Ponownie końcówka hetmańska, ale tym razem stronie silniejszej nie udało się zrealizować przewagi. Białe mogą wygrać partię przykładowo po 70. Hf8+ Kh7 71. Hf5+ z wymianą hetmanów i łatwo wygraną pionkówką. Nastąpiło jednak 70. c4??, po czym czarne zdołały wykorzystać motyw patowy: 70. … Hh2+ 71. Kf1 Hg1+ 72. Ke2 He1+ i zgodzono się na remis, gdyż po zbiciu hetmana byłby pat.
