Mecz o Mistrzostwo Świata w szachach 2024 dobiegł końca. Po 14 partiach klasycznych, bez konieczności rozegrania dogrywki, nowym mistrzem świata został Gukesh Dommaraju – 18-letni zawodnik z Indii, legitymujący się obecnie rankingiem FIDE 2783. Jego przeciwnikiem był Chińczyk Ding Liren, poprzedni mistrz świata o rankingu FIDE 2728.
Zachęcam do zapoznania się z moim poprzednim wpisem, w którym omawiałem m.in. format meczu oraz przebieg pierwszej partii: https://daw-chess.pl/mecz-o-mistrzostwo-swiata-w-szachach-2024-i-runda/
Przebieg meczu
W meczu o Mistrzostwo Świata zdecydowanie nie brakowało emocji i zwrotów akcji. Już w pierwszej rundzie wygrał obrońca tytułu, by 2 rundy później zwyciężył jego konkurent i wyrównał stan meczu.
Gukesh Dommaraju – Ding Liren, Mecz o Mistrzostwo Świata w szachach 2024 (runda 3)
W tym momencie grający czarnymi Ding zagrał 18. … Wh5? – ruch ten pozwala przeciwnikowi na 19. e4, co zamyka drogę powrotu gońcowi z c2. Kilka posunięć później białe zdobyły tę figurę, a następnie zrealizowały przewagę.
Kilka kolejnych partii zakończyło się remisami, choć również po ciekawej walce – w większości nie były to partie, które można nazwać „arcymistrzowskimi remisami”, lecz były to pojedynki z dużą liczbą ciekawych momentów, można było zaobserwować zarówno świetne posunięcia, jak również mniejsze lub większe pomyłki.
Ding Liren – Gukesh Dommaraju, Mecz o Mistrzostwo Świata w szachach 2024 (runda 8)
Ostatnim posunięciem białych było 41. Hd4 – ruch ten był wykonany tuż po kontroli czasu i gdyby Gukesh odpowiedział 41. … Hg2, wówczas partia zakończyłaby się remisem poprzez trzykrotne powtórzenie pozycji. Zamiast tego Hindus dość niespodziewanie zagrał 41. … Ha2+!?, kontynuując grę na wygraną, choć obiektywnie jego pozycja była trochę gorsza. Mimo wszystko, szanse na przegranie tej pozycji czarnymi również były niewielkie i ostatecznie partia i tak zakończyła się remisem.
W 11. partii doszło do kolejnego zwrotu akcji – pretendent do tytułu mistrza świata wygrał kolejną partię, tym samym obejmując prowadzenie w meczu.
Gukesh Dommaraju – Ding Liren, Mecz o Mistrzostwo Świata w szachach 2024 (runda 11)
Białe posiadają w tej sytuacji przewagę pozycyjną – ich figury stoją o wiele lepiej, naciskają na punkty b7 i c6, a dodatkowo działa na ich korzyść obecność na szachownicy różnopolowych gońców – w odróżnieniu od gońca na g2, który wywiera presję po długiej przekątnej, to goniec z pola h6 nie ma dla siebie żadnej funkcji. Partia mogła się jeszcze długo toczyć, jednak Ding zagrał 28. … Hc8?, co pozwoliło Gukeshowi na przeprowadzenie wygrywającej kombinacji, zaczynającej się od 29. H:c6! – po tym posunięciu Chińczyk poddał partię. Gdyby nastąpiło 29. … b:c6, to po 30. W:b8 H:b8 31. W:b8+ białe zostałyby z figurą więcej, podobnie po 29. … H:c6 30. G:c6.
Ding zdołał odegrać się już w kolejnej, 12. partii tego meczu, którą rozegrał znakomicie – już po debiucie pojawiła się lekka presja na pozycję przeciwnika, która następnie stopniowo się zwiększała, aż doszło już do konkretnych zdobyczy materialnych. Partia zakończyła się pięknym uderzeniem taktycznym:
Ding Liren – Gukesh Dommaraju, Mecz o Mistrzostwo Świata w szachach 2024 (runda 12)
39. W:g7+! i po tym posunięciu Gukesh poddał partię, gdyż mogłoby nastąpić 39. … K:g7 40. G:f8+ z następnym dorobieniem hetmana na polu d8.
13. partia, w której niemal cały czas lekko przeważał Gukesh, ostatecznie zakończyła się remisem. Tym samym została do rozegrania jeszcze jedna, 14. partia szachów klasycznych, a jeżeli i ona zakończyłaby się podziałem punktów, zawodnicy kolejnego dnia przystąpiliby do dogrywki. Wspomniana 14. partia przyniosła jednak rozstrzygnięcie w meczu, choć w dość niespodziewany sposób.
Ding Liren – Gukesh Dommaraju, Mecz o Mistrzostwo Świata w szachach 2024 (runda 14)
W tym pojedynku można było odnieść wrażenie, że Chińczyk, pomimo grania białym kolorem, dąży do osiągnięcia remisu, nawet kosztem pionka – w pewnym momencie zdecydował się bowiem na oddanie pionka, by przejść do końcówki, która teoretycznie powinna zakończyć się remisem. Mimo iż pozycja była obiektywnie remisowa, Gukesh oczywiście próbował zrealizować swoją przewagę materialną i było to prawidłowe podejście, gdyż w tego typu sytuacjach strona mająca przewagę niczym nie ryzykuje, a zawsze istnieje prawdopodobieństwo, że przeciwnik popełni błąd. W pozycji przedstawionej na powyższym diagramie nadal można było oczekiwać remisowego zakończenia, jednak Ding zagrał przegrywające posunięcie 55. Wf2??, licząc na to, że po wymianie wież końcówka nadal będzie remisowa. Okazało się jednak, że wymieniają się nie tylko wieże, ale również gońce, ponieważ nastąpiło 55. … W:f2 56. K:f2 Gd5!, po czym wymuszone jest 57. G:d5 K:d5, a końcówka pionkowa jest już wygrana dla czarnych. Białe zagrały jeszcze 58. Ke3, na co czarne odpowiedziały 58. … Ke5 i w tym momencie Ding poddał partię, a Gukesh został nowym mistrzem świata w szachach. Pozycja końcowa jest wygrana dla czarnych z uwagi na przykładowy wariant: 59. Kd3 (po 59. Kf2 Kd4! 60. Ke2 Ke4 61. Kf2 Kd3 dzięki opozycji czarne aktywizują króla i zdobywają pionka g3) f4 60. g:f4+ K:f4 61. Ke2 Kg3 62. Kf1 Kh2 63. Kf2 g3+ i pionek dochodzi do pola przemiany.
Gukesh najmłodszym mistrzem świata w szachach
Warto zaznaczyć, że Gukesh w wieku 18 lat, 6 miesięcy i 14 dni został najmłodszym mistrzem świata w historii szachów – dotychczasowy rekord należał do Garriego Kasparova, który tytuł mistrza świata uzyskał mając 22 lata, 6 miesięcy i 27 dni.
Ciekawą informacją jest również fakt, że w sztabie sekundantów Gukesha, którzy pomagali Hindusowi w przygotowaniach do poszczególnych partii w meczu, było między innymi czterech Polaków: arcymistrzowie Grzegorz Gajewski, Radosław Wojtaszek, Jan-Krzysztof Duda oraz Jan Klimkowski.
